Het wat, hoe en waarom van kunst, deel 2.

Ons voorstellingsvermogen.

Wat is dan dat ‘eigenlijke belang’ van beeldende kunst?
Kunst is er niet op de eerste plaats om ons te vermaken, te troosten of om ‘mooi’ te zijn. Zo oppervlakkig is kunst niet. Het kán vermaken, troosten of mooi zijn, maar dat is slechts bijvangst.
Het primaire doel van kunst is het verruimen van ons beeld van de werkelijkheid. Kunst ontwikkelt ons vermogen oog te hebben voor andere perspectieven en leert ons deze te respecteren.
Het middel dat kunst hiertoe hanteert is de esthetische beleving.
Met kunst ervaren we dat de mens meer is dan een zich voortplantend, voedsel zoekend en consumerend wezen. Kunst toont dat de menselijke perceptie verder gaat dan de functionele waarneming.
Op het individuele vlak leidt dat tot verdieping van het leven, als samenleving leidt het tot een grotere tolerantie en ruimdenkendheid.
Kunst bereikt dit door het prikkelen van ons voorstellingsvermogen. Het daagt ons uit om ons in te leven in iets wat we nog niet kennen. We leren ons iets voor te stellen bij iets waar we ons nog niet eerder een voorstelling bij hadden gemaakt.

We vergroten ons voorstellingsvermogen door het trainen van onze verbeeldingskracht. We trainen deze alleen als we er in worden uitgedaagd. We trainen het niet als we stil blijven staan bij wat we al weten en al een voorstelling bij hebben. Wat bekend en vertrouwd is, is decoratie en brengt ons niet verder. Het bevredigt slechts ons nostalgisch gevoel en belemmert het ontdekken van nieuwe inzichten. Het bestendigt vaststaande dogma’s. Alleen als we grenzen overgaan, verkennen we nieuw land.
Om ons voorstellingsvermogen te vergroten zoekt de kunstenaar naar beeldmiddelen die de esthetische beleving uitdagen en vernieuwen. Als kijker oefenen we hiermee ons inlevingsvermogen, dat hard nodig is in situaties die nieuw voor ons zijn en we nog geen oplossing voor hebben. Zonder dit inlevingsvermogen geen groei in onze sociaal- emotionele  ontwikkeling: begrip krijgen voor andere mensen kan alleen als we ons in het standpunt van anderen kunnen inleven. Het is essentieel bij het gaan begrijpen van hen die van ons verschillen qua cultuur, ras of overtuiging. Kunst zet aan tot het ontdekken van een breder perspectief en daarmee tot het leren respecteren van andersdenkenden. In kunst leren we het goede te zien in de ideeën van de ander. Het maakt nieuwsgierig naar nieuwe gezichtspunten. Kunst leidt bij de toeschouwer tot een dieper bewustzijn van zichzelf en een grotere tolerantie ten aanzien van anderen.